Bomen | Regenboog | Contouren

09-09-2020

Let op: anticiperend op de 'EU vs Disinformation campaign' van de 'European External Action Service East Stratcom Task Force' en vanwege invoering van onder meer de Duitse 'Netzwerkdurchsetzungsgesetz' heeft de redactie van deze website besloten per 1 februari 2018 op alle politiek gevoelige items preventief 'SelfCensuur'* toe te passen.

Amnesty International over 'Vrijheid van Meningsuiting':
"Het recht op vrijheid van meningsuiting wordt in het VN-verdrag (BuPo) beschreven als de vrijheid om inlichtingen en denkbeelden van welke aard ook te vergaren, te ontvangen en door te geven, ongeacht grenzen en ongeacht de vorm."

'Bomen' 09 sep 2020 (laatst bijgewerkt op 29 okt 2024)

In tal van items op deze site komen bomen aan de orde, zoals in 'Landschap en Natuur', waarin onder meer: 'Lente', 'Herfst', 'Staatsbosbeheer -2.0', 'Bomensloop Archemerberg', 'Manderheide', 'Verdroging Nederland' en het 'Tussengebied'.
Ook in het album 'Regenboog' aandacht voor bomen in onder meer: 'Natura 2000', 'Eco Manifest', 'Energietransitie' (waarin oa. Autorijden en Bomenkap voor EcoDummies) en uiteraard in 'Natuurlijk!'.
Het leek me een goed idee om al die losse stukje maar eens samen te brengen in een enkel item over bomen, dat hebben ze wel verdiend lijkt me.

Behalve dat bomen mooi kunnen zijn, zoals te zien in diverse albums die hierboven vermeld staan, als 'Lente' en 'Herfst', zijn bomen van grote betekenis voor het leven op aarde, voor het klimaat bijvoorbeeld en de biodiversiteit.

Even eerst dit op 16 feb 2023, over het verschil tussen Forst en Wald:
'Wald versus Forst' Bron: BUND Landesverband NordRhein-Westfalen
"Bäume kann man pflanzen, einen Wald nicht…"
Daarmee is het eigenlijk wel gezegd: "Bomen kun je aanplanten, een bos niet."
Het gaat om het verschil tussen een aangelegd productiebos en een natuurlijk bos. De Duitser kent dan het onderscheid tussen het Wald (het Bos) en het Forst (het Productiebos).
"In der Ökologie, also gemäß der naturwissenschaftlichen Definition wird seit Mitte des 20. Jhts. zwischen Wald(ökosystemen) und Forst(ökosystemen) unterschieden (SCHUBERT 1991). Ein grundsätzlicher Unterschied ist: Forst besteht aus einer Pflanzung (Aufforstung), im Wald gibt es stattdessen die unterschiedlichsten Phasen der Vegetationsentwicklung (Sukzession). Einen Wald kann man also nicht pflanzen, er kann nur aus sich selbst heraus wachsen."
Wat is nu het geval in Nederland (en ook in andere Europese landen)?
Met de 'NATURA 2000' richtlijnen, die Europees zijn afgesproken, is het de bedoeling de 'Natuur' te herstellen, 'robuuster' te maken en de biodiversiteit te herstellen.
Een en ander gebeurt op advies van 'natuurorganisaties' als 'Staatsbosbeheer'.
Zij komen nu met verhalen dat bossen gekapt moeten worden, omdat er anders over 20 jaar geen bos meer zal zijn. Deze redenering klopt uiteraard niet, want als je een 'dennenplantage' (zo'n ouderwets productiebos) aan haar lot overlaat dan zal er gewoon een verwilderd bos ontstaan, wanneer de mens tenminste verder niet ingrijpt. Bomen zullen afsterven, nieuwe bomen, struiken en planten zullen de ruimte weer invullen. Er ontstaat vanzelf een Wald.
Organisaties als 'Staatsbosbeheer' komen met een melodramatische beeldvorming over de 'Natuur', wanneer zij niet zouden ingrijpen.
Hun werkelijke agenda is echter een heel andere, niet die van herstel van de natuurlijke bossen en niet die van het streven naar herrijzenis van het Wald.
Natuurorganisaties die zich bezig houden met 'NATURA 2000' hebben als doelstelling het landschap te herstellen naar de situatie van rond 1920.
In die tijd hadden we in Nederland bijvoorbeeld nog veel heide, een gekunsteld cultuurlandschap. Er kwam een einde aan die 'eindeloze' heide vanwege de aanleg van de productiebossen (het Forst) en vervolgens zorgden de opkomende bio-industrie en de intensieve landbouw en veeteelt, naast verkeer en industrie, ervoor dat de heide verdween, de grond verzuurde en oververzadigd raakte met stikstof.
Het kappen van al die bomen heeft helemaal niet tot doel om het bos (het Wald) weer terug te krijgen, nee het doel is om bomen te verwijderen en het open Coulisselandschap met de romantische heideveldjes terug te 'tuinieren' naar 1920.
Wie rijkhalzend wil gaan uitkijken naar het toekomstige Wald, die zal wel lang moeten wachten, heel lang. Zeker als Natuurorganisaties bijvoorbeeld scholieren willen gaan inzetten om het opschieten van jonge boompjes te voorkomen.
De werkelijkheid is dus dat als we de natuur met rust laten, we over een aantal decennia langzaam aan het Wald terug zouden mogen verwachten.
De cynische werkelijkheid is evenwel, dat als we doen wat de Natuurorganisaties willen, we over 20 jaar nauwelijks nog bomen in Nederland zullen aantreffen. Niet in het Forst en evenmin in het Wald. En dat allemaal omdat het 'geheime' motief een nostalgisch paars vlindertje is dat het liefst op een kale piste rond zou willen fladderen.
Als die organisaties dan zo graag het Wald zouden willen, met een 'robuuste' natuur, waarom pleiten ze dan niet voor drastische inkrimping van de agrarische sector en leggen ze daar hun 'Wensnatuur' aan?
Wellicht zou een volgende generatie dan nog eens door het Wald kunnen lopen.

'De rol van bomen voor de biodiversiteit'

20 nov 2018 stuurde ik een mail naar Landschap Overijssel, als antwoord op hun reactie op een eerdere vraag van me naar het waarom van hun keuzes, met de volgende inhoud:

"Mijn eerste vraag was: wie gaat er nu in 2018 massaal bomen kappen met 2050 in het vooruitzicht?
De antwoorden die u geeft zijn niet echt een antwoord op de door mij gestelde vragen. Ik zal hier uitleggen waarom:
Je kunt nog zoveel bomen aanplanten, de schade die kap veroorzaakt heeft blijvende negatieve gevolgen voor het klimaat, flora en fauna. Een boom heeft zo'n dertig jaar nodig om tot volledige groei te komen. Massaal bomen kappen zet de natuur op een achterstand van dertig jaar. Daar helpt op korte termijn herplanten niets aan."
Volgens Han Olff bijvoorbeeld, hoogleraar ecologie aan de Rijksuniversiteit Groningen, moet er altijd gekeken worden naar de functies van bomen, zoals bijdrage aan verdamping en het opvangen van stof, maar ook het huisvesten van vogels en vleermuizen. 'Met het kappen van oude bomen en het herplanten van nieuwe bomen heb je niet direct dezelfde functies van bomen terug. Zo hebben oude bomen holtes en takstructuren waar dieren in leven, die er bij nieuwe bomen niet direct zijn.'

'Bomen en de verdroging in Nederland'

Zie 'Verdroging Nederland'
Hierin valt oa. te lezen:
"We kunnen dan wel streven naar het aanplanten van duizenden bomen in Nederland, maar als we tegelijkertijd dertig procent van onze bomen laten verkommeren omdat de landbouwlobby tegemoet wordt gekomen door onze bestuurders, dan schieten we daar niet echt veel mee op.
Het probleem is dat vrijwel geen enkele partij dit openlijk durft uit te spreken en natuurorganisaties al evenmin.
Een slootje vol laten lopen middels een dammetje of een stuwtje is symptoombestrijding en niet de oplossing, dat is hiermee wel duidelijk geworden."

'Bomen en terug naar vroeger'

Naar aanleiding van massale bomenkap op de Archemerberg in 2019 deed ik wat onderzoekjes, ter plekke en met een camera en in wat bronnen, letterlijk en digitaal:
"Na deze ijstijd brak een nieuw tijdperk aan, het huidige Holoceen".
"In dit klimaat maakte de mens zijn opwachting. Geleidelijk zette hij de omgeving naar zijn hand. Op de hoger gelegen zandgronden legde hij akkers aan. De lagere gronden dienden als wei- en hooilanden. De bossen werden gekapt en maakten plaats voor heidevelden met schapen. Ook het hoogveen werd ontgonnen".
Nu kan het zich vandaag de dag voordoen, dat we een uitstapje maken naar bijvoorbeeld het 'Nationaal Park Drents Friese Wold' Bronnen: NP Nationaal Park Drents Fries Wold en Wikipedia
Na een tochtje door het monotone raaigras-landschap met zijn tot blokkendozen verbouwde 'boerderijen', komen we dit Nationale Park binnen. Twee dingen vallen op: de roemruchte heidevelden lijken meer op verwilderde grasveldjes en een groot deel van het 'Wold' bestaat hieruit.
Nu is bekend dat de, op zich al niet natuurlijke, heide het niet best doet op de door boeren overbemeste grond. Dat het 'Wold' voor een deel kaal is valt ook op.
Wel grappig: "Het toponiem wold(e) of woud(e) is afgeleid van het Oudnederlandse woord walt, Middelnederlands wout, wat 'uitgestrekt, ongeëxploiteerd bos' of 'zompig bos inzonderheid in het zeekleigebied' betekent." Bron: Wikipedia
Het kwam elders al ter sprake: met natuurbeheer heeft dit gebied dus niks te maken, het is volledig door mensen gecontroleerd cultuurlandschap.
Dat de bomen uit dit soort gebieden dan ook nog eens verdwijnen in open haarden en 'Biomassacentrales', maakt het extra pijnlijk.
Voordat er heidevelden kwamen waren er dus bossen.
Mijn vraag was daarom: waarom terug naar 'vroeger' en zo ja naar welk 'vroeger' dan?
Bronnen: Beek, R. van, Reliëf in tijd en ruimte. Interdisciplinair onderzoek naar bewoning en landschap van Oost-Nederland tussen vroege prehistorie en middeleeuwen (Wageningen 2009).

'De rol van bomen in onze geschiedenis'

'Opinie: In de relatie met de mens is het bos nog altijd de underdog' Bron: Historicus Tineke Bennema in De Volkskrant van 27 apr 2021
"Inmiddels stellen experts dat een bos 350 jaar nodig heeft om te herstellen. Bomen zijn traag, schreef Tolkien al. Maar de moderne mens lijkt nog langzamer van begrip."

'Bomenkap'. Bron: De Monitor 31 mrt 2019

"Het rommelt in de Nederlandse bossen. Al een tijdje ontvangen we veel tips van kijkers die ons wijzen op kaalgekapte vlaktes, waar eerst bomen stonden.
Het lijkt erop alsof het verzet tegen deze boomkap groeit. Door het hele land zijn actiegroepen opgestaan die zich keren tegen wat ze zien als doorgeslagen natuurbeheer, met winst als belangrijkste doel. Vooral Staatsbosbeheer moet in het in de publieke opinie ontgelden. De grootste boseigenaar van ons land zou roofbouw plegen in de bossen die het beheert, sinds de organisatie zijn eigen geld moet verdienen."
Voor de oplettende kijker samengevat gaat het hierom: een korte cursus leunstoel- dan wel klapstoelbeheer versus wensbeheer.
Naar aanleiding van deze uitzending met Teun van der Keuken 'Bomenkap', op 26 apr 2019 maar eens richting Hezingen en het Springendal getogen om onder toeziend oog van Moedertje Maria nog eens een kijkje te nemen langs de Hooidijk en de Mosbeekweg. Zelf kijken en dan pas een oordeel vellen was het devies.
Op zoek dus naar de nieuwe heide, de zandhagedis, de salamander en het Springendal uit ergens rond 1900, zoals beschreven in Natura 2000. Op zoek naar het nieuwe snoeien, zoals dat in Nederland standaard aan de bosbouwscholen wordt aangeleerd in verband met gevaar voor de omgeving, vanwege taksterfte, bezonning, verkeersgevaar en zo nog een paar risicofactoren. Op zoek dus naar technieken als het 'opkronen', 'paraplusnoeien', 'lantarenpaalsnoeien', 'toppen', 'kandelaren', 'kandelaberen', 'flessenrageren', 'wc-borstelen', 'wc-borsteleren' en het 'aspergeren' van Staatsbosbeheer.

'Snoeien'

Meer over dat snoeien is ook hier te vinden: 'Verkeerd Snoeien'. Bron: Boomwachters Groningen. 'Don't Top: 5 Reasons Not to Top'. Bron: PlantAmnesty. 'Toppen van bomen'. Bron: PKS Boomverzorging.
"Binnen de huidige boomverzorging is er al jaren consensus dat toppen niet meer kan. Dit blijkt ook uit dat toppen volgens de meeste gemeentes gelijk staat aan kappen en dat er dus net zo goed een kapvergunning vereist is als voor het weghalen van een boom", lezen we bij PKS.
Maar waarom gebeurt het dan toch dat 'Verkeerd Snoeien'? De verklaring schuilt in het feit dat hout 'Handel' is geworden, zowel bomen als snoeihout. En waarom? Omdat we bij de 'Energietransitie' zijn gaan geloven in biomassa als oplossing en omdat 'Staatsbosbeheer -2.0' haar eigen broek sinds 1998 moest gaan ophouden.
Dit heeft ertoe geleid dat hoveniersbedrijven ge- en misbruikt worden om hun snoeibeleid daartoe aan te passen. Het gaat niet meer om onderhoud, maar om productie.
Bomen worden tegenwoordig 'Paraplu' gesnoeid. Zo zie je Eikenlanen waar de bomen alleen nog een kruintje hebben. Die bomen gaan vervolgens inrotten en worden topzwaar en hun levensduur wordt daarmee drastisch verkort. Voor de houthandel is dat positief, want zo kan de boom binnen enkele jaren gekapt worden, omdat deze ziek en verzwakt is en daarmee een gevaar voor de omgeving. De hoofdoorzaak daarvan is dus menselijk ingrijpen. 'Natuurlijk!' zou zo'n boom twee tot drie keer zo oud kunnen worden.
Wat op deze wijze plaatsvindt, in heel Europa werken hoveniers nu zo volgens EU-richtlijnen, is een stiekeme sluipmoord, met voorbedachte rade, op de bomen, waartegen nauwelijks protest ontstaat.
De karakteristieke laantjes in ons landschap zullen op deze manier binnen een aantal jaren verdwenen zijn. Ja, er zullen jonge boompjes herplant worden, maar oude bomen zullen we niet meer aantreffen. Bomen worden op deze wijze misbruikt en tot een industrieel product gedegradeerd. Alles om onze schoorsteen te laten roken in onze neoliberale en potverterende samenleving. Het treurige voor de natuur en voor de liefhebber van oude bomen is dat dit proces onomkeerbaar is. Een 'Paraplu' of 'Lion's Tail' gesnoeide boom, of een 'Getopte', is in feite op korte termijn ten dode opgeschreven, zo lazen we al bij 'Verkeerd Snoeien' en PKS hierboven.

'Bomenzorg'

Hier twee items over wat je moet doen en laten als je goed wil zorgen voor een boom.
'20 manieren om je boom kapot te krijgen' Bron: De Boomverzorger Johan Bruyninx op 16 aug 2018'
Heel interessant, want het levert daarmee ook twintig tips op om de bomen om ons heen heel te laten.
"Snoeien is een zuivere cultuurmaatregel, voor de boom op zich is het niet nodig. De oudste bomen op de wereld werden nooit gesnoeid."
Snoeien hoeft dus alleen wanneer je een ander doel hebt dan de boom: je wil meer fruit, meer schaduw, noem de redenen maar. Van de boom hoeft het niet.
En dan dit:
'Wat zijn de gevolgen van bodemverdichting op je bomen en planten?' Bron: De Boomdokter op 07 jul 2021

'Over de zin en onzin van wondverzorging'

Een korte maar heldere PDF van de WUR over zin en onzin van wondverzorging bij beschadigde bomen. Dit vanwege snoei of bijvoorbeeld een eenzijdig verkeersongeluk.
"Het bedrijven van "boomchirurgie", waarbij rotte plekken werden uitgesneden en schoongemaakt ("tot op het blanke of gezonde hout"), komt bij de huidige generatie boomverzorgers niet meer op het programma voor. Het is niet alleen onnodig, maar zelfs schadelijk, omdat de afgrendeling rondom de wond wordt doorbroken."
"Als conclusie kan ten aanzien van (oude) boomwonden dan ook worden gesteld: af en toe (laten) inspecteren en verder afblijven!"
Bron: WUR E-depot

'Bomenkap voor EcoDummies' door boswachter Joop Stamhakker (cartoon van Hugo Freutel)

Joop** doet haarfijntjes uit de doeken dat compensatie voor bomenkap niet bestaat. Ja, u leest het goed:
"Er wordt vaak geroepen door Gemeenten of Staatsbosbeheer: 'Wij compenseren 1 op 1. Geweldig hè?' Het lijkt misschien geweldig, maar er klopt niets van, er vindt helemaal geen compensatie plaats. Huh, zult u denken, hoe zit dat dan? Welnu, stel er staat ergens een boom van 30 jaar. Die wordt gekapt. Dat levert een boomjaren verlies op van dertig. Nu komt daar op die plek, of ergens anders, een nieuwe boom van 15 jaar. Dan zegt de beheerder: 'Nou, goed bezig toch, hooguit verlies van 30-15 = 15 jaar'
Maar zo zit het niet. De oude boom is gekapt en we verliezen 30 boomjaren. De nieuw aangeplante boom komt van een kweker of uit het bos of waar ook vandaan. Die is verplaatst van A naar B en netto levert dat dus 0 boomjaren op. De gehele operatie, kappen en herplanten (verhuizen) levert netto dus een verlies op van 30 boomjaren. Compensatie van bomenkap is dus 100% een fabel. Houdt u dit wel onder ons, mijn baas mag dit niet weten hoor!"
De betreffende gemeente kijkt echter niet verder dan haar gemeentegrens lang is en 'verkoopt' haar beleid als win-win. "Netto doet onze gemeente het toch fantastisch?" Niet dus, ja binnen de grens lijkt het neutraal, maar waar kwam die herplante boom vandaan? Uit het bos? Van een kweker in Noord-Brabant? Daar staat nu een oude boom minder en daar is de netto score dus het verlies van een oude boom.
En of we dat nu doen met een enkele oude boom of tien kleinere en jongere boompjes, netto maakt het niets uit. Elke boom die onnodig gekapt wordt levert dus een netto verlies op ter grootte van de ecologische waarde van de gekapte boom."
Wie miljoenen bomen wil gaan planten, zoals Frans Timmermans aankondigt met zijn Green Deal, die heeft dus ook een probleem: waar haal je die extra miljoenen bomen vandaan? Ze staan niet bij de kweker, en zelfs als het wel zo was dan betekent het verhuizen en niet nieuw aanplanten. Zaden hebben zo'n dertig jaar nodig om een volwassen boom te worden.
**Satire (Alleen ten aanzien van Joop Stamhakker persoonlijk, niet wat betreft zijn betoog)
Zie ook: 'Staatsbosbeheer -2.0'

'Het beloofde bos'

'Het beloofde bos' Bron: Zembla 19 apr 2021
"Nederland is een van de minst bosrijke landen van Europa, alleen Malta en IJsland hebben nog minder bos. Slechts 10 procent van Nederland is bos. De laatste tien jaar zijn er ook meer bomen gekapt dan dat er nieuwe bijkwamen: Nederland kapt zelfs relatief meer dan er in Brazilië jaarlijks geveld wordt.
Maar daar komt verandering in, zo kondigde minister Schouten aan met de presentatie van de Bossenstrategie eind vorig jaar. Als onderdeel van het klimaatakkoord zullen Rijk en provincies 10 procent bos bijplanten. Dat zijn zo’n 150 miljoen nieuwe bomen en dat al binnen 10 jaar. Dat is goed nieuws, want bos is belangrijk voor de opslag van broeikasgassen, de biodiversiteit, de kwaliteit van ons lucht en water, en is bovendien een bron van ontspanning. Maar klopt dit 'meer bos' wel?"
Spoileralert: niet dus.
Even deze achtergrond info uit 2015:
'Voor ieder mens staan er 420 bomen op aarde' Bron RTL Nieuws 03 sep 2015
"Per jaar worden er zo'n 15 miljard bomen gekapt. Daarvoor worden er slechts 5 miljard terug geplant."
"Uitgaande van een groei van de wereldbevolking in het huidige tempo zouden er zo'n 40 miljard bomen per jaar extra geplant moeten worden."

'Preventief rooien'

Het kan altijd nog gekker als je oorzaak en gevolg maar omdraait en als je appels met peren gaat vergelijken:
'Te veel bomen in Nederland kunnen zomaar omvallen met doden, letsel en schade tot gevolg' Wetenschap Analyse van Jean-Pierre Geelen in De Volkskrant van 23 apr 2021
"De uitzonderlijke droogte van de afgelopen drie jaar en de soms kunstmatig laag gehouden waterstanden kunnen ook hun tol eisen, zegt Flier. 'Het wordt nu langzaam pas zichtbaar welk effect dat heeft op sommige bomen. Door droogtestress raken ze gevoeliger voor schimmels en infecties. Voor de komende paar jaar verwacht ik dan ook enorme uitval van bomen.'"
Inderdaad klopt het dat ons landbouwbeleid ervoor heeft gezorgd dat de bodem is verdroogd en bomen daardoor zwaar beschadigd en verzwakt raken.
Zie daarover ook meer in 'Verdroging Nederland'.
De oplossing blijkt dus te liggen in het opdoeken van de bio-industrie, die uiteindelijk, hoe onaangenaam die conclusie ook mag zijn, de hoofdoorzaak van het probleem van natuurverarming en afname van de biodiversiteit is.
Je kunt ook preventief gaan rooien, symptoombestrijding, zoals onze neoliberale kabinetten uitsluitend als beleid voeren: hak elke boom die kan omvallen preventief om. De vraag is dan alleen: hoeveel mensen sterven er jaarlijks aan omgevallen bomen? Zet dat eens statistisch af tegen roken, autorijden, wandelen, fietsen. Dan zie je de selectieve bezorgdheid.
Moeten we nu bijvoorbeeld niet ma t/m vrij alle auto's preventief uit het verkeer verbannen? Moeten we dan niet het rijden op een motor in het weekend preventief verbieden? Moeten we preventief de fietskoerier en de pizzabezorger van de weg halen? Moeten we wandelen gaan verbieden?
Maar we kunnen wel preventief bomen gaan rooien en in de biomassa centrale op stoken? En dan wel gewoon blijven vergaderen over klimaatverdragen en het stoppen van de CO2 uitstoot?
It's a mad world.

'Compensatiebos in het buitenland'

Dan nog even dit aangaande de houtkap niet door Nederland verricht, maar vóór ons landje en vóór de EU, maar dan in andere delen van de wereld:
'Nederland een van de grootste EU-landen gelinkt aan ontbossing' Bron: AD 14 apr 2021
"Nederland is een van de grootste EU-landen met importproducten die gelinkt zijn aan ontbossing in Zuid-Amerika en Zuidoost-Azië. In een rapport van het Wereld Natuur Fonds (WWF) staat dat Nederland verantwoordelijk is voor het kappen van bijna 30.000 hectare oerwoud en andere natuur per jaar voor de verbouwing van soja voor veevoer en palmolie."
Dus niet alleen in eigen land, maar wereldwijd slopen we de bomen of laten dat doen.

'Verbossing tegen gaan'

'Vlees van grote grazers in het Lauwersmeergebied is besmet met dioxine' Bron: RTV Noord 16 apr 2021
"In het Lauwersmeergebied leven ongeveer 500 Schotse hooglanders en 200 koniks. Het zijn geen wilde dieren: ze worden door Staatsbosbeheer ingezet om door hun graasgedrag verbossing van het gebied tegen te gaan. Eens in de zoveel tijd wordt een deel van de dieren geslacht om de hoeveelheid dieren en de samenstelling van de populatie te reguleren. Het vlees van de geslachte dieren wordt verkocht als natuurvlees. Ook worden er soms dieren naar andere natuurgebieden in binnen- of buitenland gebracht. Maar dat gebeurt maar zelden."
"Het Lauwersmeergebied zou toch schoon moeten zijn Jaap Kloosterhuis - boswachter"
Tja wat moet je hier nu mee? Staatsbosbeheer gebruikt Hooglanders en Koniks als 'Grasmachines' en 'Ontbossingsapparaten' en verkoopt, om de broek op te houden, giftig vlees? Die 'Bomenrooier' Jaap Klooosterhuis toch. En dit is dus geen satirische Joop Stamhakker.
Waar hadden we eerder al zulke merkwaardige uitspraken van deze boswachter gelezen? Oh ja, in het item 'Staatsbosbeheer -2.0':
'Staatsbosbeheer laat 13 'opdringerige' konikpaarden uit Lauwersmeergebied slachten' Bron: RTV Noord 14 feb 2020
"'We kregen klachten', zegt boswachter Jaap Kloosterhuis. 'Wandelaars vonden de paarden opdringerig. Het was moeilijk om er langs te komen.' De druppel die de emmer deed overlopen was een klacht dat één van de hengsten aan een fietstas begon te knabbelen. 'Het kan ook misgaan dus hebben we besloten de kudde af te bouwen.'
'Ook de merries worden naar verwachting over twee jaar geslacht."
Wie is hier eigenlijk opdringerig in Natuurgebied Lauwersmeer, Nationaal Park Lauwersmeer zelfs?
Beheren, beleven, benutten is de slogan van Staatbosbeheer. 'Alles per kilogram geslacht gewicht'.
Boswachter Jaap Kloosterhuis: 'Dieren zijn grasmaaiers op vier voeten'. Kan Kloosterhuis van zichzelf niet eens zeggen.
Zegt u het maar.

'De rol van bomen in de energietransitie'

De discussie over het stoppen van de opwarming van de aarde spitst zich meestal toe op de reductie van broeikasgassen, met als voornaamste gas CO2.
Stoppen met het gebruik van fossiele brandstoffen, CO2 compensatie of opvang van CO2 worden genoemd als oplossingen van het probleem.
Onlangs kwam ik tot een besef dat ik zelf eigenlijk te simpel vond om serieus genomen te worden, maar ik vond het toch wel interessant genoeg om nog eens verder op in te gaan.
In steden doet zich het probleem voor van de 'hitte-eilanden'. Iedereen kent ze wel: pleinen in het hart van een stad, waar geen boom staat en je wegbrandt als de zon er 's zomers lustig schijnt. Groen-deskundigen kennen dat probleem en dragen als oplossing aan het aanplanten van bomen. Het zou in stedelijk gebied kunnen leiden tot een temperatuurdaling van wel vijf graden. (Zie 'Bomen tegen Hitte', van Wageningen Universiteit in De Groene Stad van 10 jul 2015)
Plotseling ging er bij mij een (led)lampje branden. Kennen we niet allemaal de simpele ervaring dat het in het bos en in de schaduw koeler is dan in de zon? Ik nam het altijd aan als een gegeven, zonder een causaal verband te zien tussen oorzaak en gevolg. Ja, in de woestijn schijnt de zon en is het heet, net als in de binnenlanden van Spanje of Griekenland. Maar waarom? Komt het omdat het nu eenmaal een kaal en heet gebied is, of komt het omdat er geen bomen zijn? Wat voor klimaat zou er in die woestijn heersen indien we er bomen zouden aanplanten?
Zo kwam ik op het niet te geloven simpele idee om dit principe in een groter verband te zien. Hoeveel graden gaat de temperatuur op het platteland dalen indien we grasland, woestijn en andere gebieden met weinig vegetatie zouden veranderen in bos? Dit niet vanwege de beoogde CO2 opname (ja natuurlijk ook wel), maar vanwege de directe daling van de luchttemperatuur in de omgeving? Hoe groot zou de impact van deze daling zijn op de gemiddelde temperatuur op aarde? Een daling van meerdere graden lijkt niet onwaarschijnlijk.
Een boom kun je, hoe gek het ook mag klinken, vergelijken met een koelkast (Justdiggit). Koelkasten werken volgens het principe dat verdamping van een vloeistof tot een gas energie kost, verdampingsenergie. Daartoe wordt gas met een compressor eerst samengeperst. Dat kost stroom, grijs of groen.
Bij de boom werkt het vergelijkbaar. De boom zuigt water uit de bodem en leidt dat via de stam naar de bladeren. Van daaruit verdampt het water de lucht in. De omgeving rondom de boom koelt daardoor af. De benodigde energie hiervoor komt direct van de zon. Zonne-energie zorgt er dus voor dat het water verdampt en de omgeving koelt, net als bij de koelkast.
Het klinkt te simpel om geloofwaardig te zijn, maar kan dit niet een substantiële bijdrage zijn aan het verlagen van de temperatuur op aarde, compleet los gezien van het CO2 verhaal?
In plaats van de focus te leggen op de Sahara of Oost Groningen, op Zuid Italië of de Spaanse Hoogvlakte als potentiële locaties voor zonnepanelen of plantages voor biomassa, zouden we ook eens kunnen denken aan massale herbebossing. Een bos doet er zo'n dertig jaar over om tot volwassen groei te komen. Beginnen we vandaag dan zijn deze bossen rond 2050 volgroeid.
Het project zou zonder verdere aantasting van natuurlijke hulpbronnen en zonder grote industriële activiteiten wellicht op redelijk korte termijn al tot een substantiële daling van de warmte op aarde kunnen leiden.

'Energietransitie en biomassa in een stukje historische context: World War II'

Soms is de werkelijkheid nog onwaarschijnlijker dan de fantasie. Zo ook in het geval dat ik eens wat dieper nadacht over het onderwerp biomassa en de huidige problematiek van de fossiele brandstoffen.
Is dit eigenlijk wel zo'n nieuw probleem bedacht ik me: het einde van de klassieke fossiele brandstoffen als aardolie, aardgas, steenkool en bruinkool? En het idee dat biomassa een acceptabel alternatief zou kunnen zijn? Ergens sluimerde er iets van vroeger en op een gegeven moment schoot het me weer te binnen: hadden we gedurende World War II niet een groot tekort aan fossiele brandstoffen en stond de Europese mens niet met de rug tegen de muur om het brandstofprobleem op te lossen? En daar kwam hij boven: de 'houtgasauto'. De plaatjes stonden nog op mijn netvlies.
Bizarre update 19 feb 2020: Het DvhN komt met een terugblik op WOII met dit bericht aan: 'Verbod op kappen van bomen wordt streng gehandhaafd' Bron DvhN 19 feb 1945
"Het gebrek aan brandstoffen heeft ertoe geleid dat de bevolking willekeurig bomen en struiken in straten, op wegen en pleinen verwijdert", laat Rauter weten. "Dit is niet toelaatbaar."
Wie op de site kijkt van Lowtech Magazine, 11 jan 2010: 'Houtgasauto's: rijden op brandhout', kan een indruk krijgen van de geschiedenis van de houtvergasser en de toepassing ervan in de vervoersector. Hier wordt af en toe zelfs enigszins juichend gepraat over de technische mogelijkheden om ook in het huidige tijdperk houtvergassers in te zetten. Toch is de eindconclusie vernietigend:
"Helaas deelt de houtgasauto ook een belangrijk ecologisch probleem met biobrandstoffen: als we ons volledige wagenpark, of een betekenisvol deel ervan, zouden omschakelen naar houtgas, dan staat er nergens ter wereld nog een boom overeind en sterven we van de honger omdat elke vierkante centimeter landbouwgrond wordt ingepalmd door energieplantages. Zo zorgde de houtmobiel tijdens de Tweede Wereldoorlog in Frankrijk voor ontbossing op grote schaal. Net als biobrandstoffen is de technologie dus niet schaalbaar."
Onlangs heb ik het nog eens uitgezocht, nagelezen en grofweg nagerekend en ik kwam tot de conclusie dat indien we 'duurzaam' op hout uit eigen bossen zouden gaan rijden, we per jaar niet meer mogen rijden dan nog geen 200 km totaal. Zouden we bij het huidig rijgedrag uitsluitend op hout uit eigen bos rijden, dan kunnen we dat ongeveer zes maanden doen en dan zou de laatste boom van Nederland opgestookt zijn. Als klimaatsceptici mij mochten betrappen op een mega rekenfout van desnoods wel honderd procent, dan mogen we 400 km per jaar rijden en is de laatste boom 'pas' over een jaar aan de beurt.
Overigens: "Nederland heeft volgens Global Forrest Watch tussen 2001 en 2017 gemiddeld 21.000 hectare bosbedekking verloren" Bron: De Monitor van 25 feb 2019
"De houtmobiel bevestigt nog maar eens dat de moderne automobiel een product is van fossiele brandstoffen. Hoe je het ook draait of keert (waterstof, elektriciteit, perslucht, biobrandstoffen, houtgas), geen enkele alternatieve brandstof biedt het gemak en het comfort van benzine of diesel. Als er op een dag een einde komt aan de (goedkope) olievoorraden, is de alomtegenwoordigheid van de private automobiel geschiedenis. Hopelijk wordt dat op tijd beseft, zodat we tijd genoeg hebben om een alternatief uit te bouwen."
En daarmee kwam ik weer bij het verhaal van de biomassa: 'Waarom biomassa een grotere klimaatkiller is dan steenkool'. bron: Trouw 22 nov 2017
"Biomassa is helemaal niet koolstofneutraal, stellen ze, op de korte termijn is het verbranden van houtkorrels zelfs slechter voor het klimaat dan fossiele brandstoffen."
Niks geen win-win situatie dus. Toch maar niet doen en stoppen met fantasieën om het verleden naar het heden te exporteren. Het enige dat hier en nu geldt is: Op = Op, Leeg = Leeg, Om = Om.
Kappen met kappen dus! Nu doen!

Uit de media:

29 okt 2024:
'De langste en meest markante bomenrij van Nederland krijgt een nieuw leven' Bron: Trouw 29 okt 2024
"Inmiddels zijn de eerste oude bakenbomen geveld om plaats te maken voor een nieuwe generatie jonge aanplant."
Een nieuw leven?

12 okt 2024:
'Herfstbladeren zijn cruciaal voor het maken van medicijnen' Bron: AD Universiteit van Nederland 11 okt 2024
"Misschien zie jij de blaadjes wel als afval en wil je ze zo snel mogelijk weg hebben. Maar voor het leven op en in de bodem zijn ze echt onmisbaar."
"De gevallen blaadjes zijn dus voor ons letterlijk van levensbelang."
"Dus zeg dat maar eens tegen je buurman als hij weer de bladblazer aanzet."
Wellicht ook een goede boodschap aan politici die denken dat ze lekker 'groen' bezig zijn.

21 jan 2024:
'Vrijwilligers verwijderen elzen en wilgen uit veenweidelandschap: “Openheid herstellen”' Bron: Oog TV 20 jan 2024
Veenweidelandschap
"Het veenweidelandschap behoort binnen Europa tot de oudste en meest oorspronkelijke cultuurlandschappen. In Nederland is het relatief goed bewaard gebleven. De typische kenmerken (lange, smalle kavels en sloten, lintdorpen, een lage horizon en een imposant wolkendek erboven) zijn op tal van schilderijen terug te zien."
Lekker bezig daar: schilderijtjes uit 1850 naäpen.

06 jan 2024:
'Duizenden jonge gezonde bomen gered van verbrandingsoven' Bron: RTV Oost 04 jan 2024
Een groep vrijwilligers van Natuurwerkgroep EnHOe (Enschede, Hengelo en Oldenzaal) is begonnen met de oogst van berkenboompjes, die in groten getale groeien in het bos tussen Enschede en Hengelo. Een aantal jaar geleden zijn er in het dennenbos loofbomen aangeplant. "Maar door twee hete en droge zomers hebben die boompjes het niet overleefd. Alleen de berkenboompjes doen het nog goed, maar nu groeit alles dicht", zegt Jan van der Heyden van EnHOe. "Normaal gesproken gaan deze boompjes door de shredder of in de verbrandingsoven, maar wij oogsten ze en geven ze een tweede leven."
Tja, zo kun je er ook naar kijken: "Die nare berkenboompjes die het zo goed doen en hier niks te zoeken hebben." Brrrr, doet toch beetje denken aan sombere tijden van weleer, voor minderheden die hier niet gewenst waren.

06 jun 2023:
'Grote studie schetst somber beeld van de toestand van Duitse bomen' Bron: WIB 04 jun 2023
"Een paar regenachtige maanden konden een zorgwekkende tendens, waar met name vier soorten bomen onder te lijden hebben, niet keren."
"Zo hebben sparren volgens de studie in 40 procent van de gevallen aanzienlijke schade aan hun kroon.
Van de Duitse dennen had 28 procent flinke schade aan de kroon, en hetzelfde gold voor 45 procent van de beuken en 40 procent van de eiken.
In het algemeen merkten de onderzoekers op dat oudere bomen vaker grotere gaten in de kruin hadden dan jongere."
Wie in Nederland de ogen de kost geeft, kan hetzelfde waarnemen.

05 mrt 2023:
'Boswachter ziet eiken voor zijn ogen sterven in door stikstof aangetast natuurgebied' Bron: De Volkskrant 05 mrt 2023

15 feb 2023:
'Kaalslag op Het Hulsbeek in Oldenzaal: ‘Want als je niets doet, dan is er over 20 jaar geen bos meer’' Bron: AD 15 feb 2023
Wat is er dan wel als je 20 jaar niets doet daar? Raaigras, megastal, padelbanen, nieuwbouwwijk?
Als je niks doet dus?

02 feb 2023:
Typische beukenlanen verdwijnen: '100 jaar geleden ander klimaat' Bron: NOS 02 feb 2023
"De beuk heeft het moeilijk en dus verdwijnen er steeds meer beukenlanen uit het landschap. Droogte en hoge temperaturen dwingen landeigenaar Robert Croll tot het kappen van zijn beuken: "En dat doet wat met je"."

16 dec 2022:
'In Nederland verdwijnt meer bos dan wordt aangeplant' Bron: Nieuwe Oogst 16 dec 2022
"Uit onderzoek van de Algemene Rekenkamer blijkt dat in Nederland nog steeds meer bos verdwijnt dan wordt aangeplant. Dat gebeurt al sinds 2013, maar de doelstelling in de landelijke bossenstrategie die daar vanaf 2020 een eind aan moest maken, wordt waarschijnlijk niet gehaald."
"Tussen 1970 en 2013 groeide het bosoppervlak in Nederland van 325.706 hectare tot 375.912 hectare. Ruim 10 procent van het landoppervlak in Nederland is bos. Daarna nam het bosoppervlak af, tot nu ongeveer 363.800 hectare. De afgelopen vier jaar is geprobeerd meer bos te planten. Dat is deels gelukt, maar netto is er nog steeds een ontbossing, meldt de Rekenkamer."

15 dec 2022:
'Kerstbomen zagen op Vlieland' Bron: binnenste buiten KRO NCRV 15 dec 2022
"Boswachter 'Annemieke op 't Hof' laat zien hoe de natuur bijdraagt aan een mooie jaarlijkse Kersttraditie."
"Vanaf hier zie je de Waddenzee, je ziet de Noordzee, de Vuurtoren."
"Die Grove Dennen, die groeien hier zoveel, dat dat Open Duin, wat hier hoort te zijn, dichtgroeit."
"Twee procent van Nederland is Duin. Duinen horen een beetje open te zijn."
"Het hoort hier geen bos te worden."
Vraagje: hoeveel procent van Nederland is bos? En hadden we niet een CO2 probleem? En moesten we niet miljoenen bomen extra aanplanten?

11 dec 2022:
'Je eigen kerstboom zagen in de Schoorlse Duinen: 'Je haalt de natuur in huis'' Bron: Jeroen Langenhof in NH 11 dec 2022
"Win-win situatie"
"Waar de liefhebbers genieten van hun zoektocht en het omzagen van hun perfecte kerstboom, is het ook Staatsbosbeheer die geholpen is bij het weghalen van de bomen die hier eigenlijk niet horen te groeien."
"We willen graag de strook bos in de Schoorlse Duinen ook daadwerkelijk bos houden", legt boswachter Yvonne uit. "Maar op deze plek is het eigenlijk heel open. En dat willen we ook zo houden om de heide en de mossen te beschermen, ook vanuit het Natura 2000 programma."
U leest het goed: "de bomen die hier eigenlijk niet horen te groeien."

04 nov 2022:
'Kinderen aan de slag tijdens Natuurwerkdag: "Je zit nu niet in een suffig lokaal"' Bron RTV Oost 04 nov 2022
""Ik hou van de natuur", zegt Vera terwijl ze een boompje uit de grond trekt."
Tja, wat valt daar nog aan toe tre voegen? Vera weet uiteraard niet beter. RTV Oost evenmin?

02 dec 2021:
'Omvang Nederlandse bossen verder afgenomen, ondanks ‘Bossenstrategie’' Bron: De Volkskrant van 02 dec 2021
"De omvang van het bosoppervlak in Nederland nam de afgelopen vier jaar af met 1925 hectare (0,5 procent van het totaal). De sterke ontbossing tussen 2013 en 2017 is daarmee afgevlakt, tegelijk lag de aanplant van nieuw bos de afgelopen vier jaar juist op het laagste niveau sinds 1970."
"Zo is de aanplant van nieuwe, jonge bomen vaak minder makkelijk te zien dan het verdwijnen van volgroeide bomen. Niettemin schatten zij de nauwkeurigheid van de door hen gebruikte kaarten op 97 procent."

05 nov 2021:
'Ontbossing moet stoppen, maar hoeveel bomen zijn er eigenlijk nog over?' Bron: Semina Ajrovic en Xander van Uffelen in De Volkskrant op 05 nov 2021, 17:06
"Het eerste tastbare resultaat van de klimaattop is een akkoord om ontbossing aan te pakken. Maar hoeveel wordt er eigenlijk nu al gekapt en geplant?"
Hier gaat het artikel al volledig de mist in, want een gekapte boom en een aangeplante boom zijn niet van dezelfde orde.
Een gekapte boom van vijftig jaar oud vertegenwoordigt vijftig boomjaren. Een zaailing misschien vijf jaar, maar kap leidt domweg tot een verlies van vijftig boomjaren. Los van alle milieuschade en aantasting van biodiversiteit door kap zouden tegenover een enkele gekapte boom dus minimaal zo'n tien nieuwe bomen moeten staan. De grafiekjes en diagrammen in het verhaal zijn daarmee van hun werkelijke waarde ontdaan.
Waarom publiceren journalisten dit soort informatie zo klakkeloos? 'Journalistieke Handel'?

15 okt 2021:
'Waarom ik me stoor aan een bos vol bomen' Bron: Patrick Jansen, ecoloog en universitair hoofddocent in Wageningen in Trouw van 15 okt 2021
"Als mijn vrouw en ik door het bos in de buurt lopen, ervaren wij dat totaal verschillend. Zij geniet van herfstkleuren, dennengeur, de afwisseling van naald- en loofbos. Ik ervaar diezelfde dingen, maar erger me."
"Daarom vind ik het wel mooi als bastkevertjes korte metten maken met fijnsparren en lariksen."
Hoe geleerd Patrick Jansen ook mag zijn, zijn betoog klopt niet. De bastkevertjes (de letterzettertjes?) maken geen korte metten met de fijnsparren en de lariksen, maar dat doen de milieuveranderingen als stikstofproblematiek en droogte. Die veroorzaken wij en niet de exoten. De bastkevertjes ruimen dan in de laatste fase wat op. Oorzaak en gevolg worden hier verwisseld.
En als de vrouw van Jansen geniet van de variëteit aan loof- en naaldbos, hoe kan Jansen dan concluderen dat het bos vol staat met een monocultuur van exoten? En exoten kennen geen biodiversiteit? Heel erg onwaarschijnlijk toch?
Wat nu als mensen als Patrick Jansen nu eens helemaal niets zouden weten van de afkomst van exoten? Zouden ze dan nog tot dit soort oordelen komen? Zelf behoorde ik daartoe, de niet-weters, en een boom als de Amerikaanse Eik staat in mijn toplijstje qua natuurbeleving. Misschien kan de vrouw van Jansen beter ook eens met een ander gaan wandelen?

02 sep 2021:
'Eenderde van de boomsoorten met uitsterven bedreigd. Wat moet er gebeuren om het tij te keren?' Bron: De Volkskrant 02 sep 2021
Antwoord: Kappen met kappen!

13 aug 2021:
'Juist de oudste bomen zijn belangrijk voor natuur en klimaat. Die moeten we dus laten staan' Bron: Suzanne Simard in De Volkskrant van 13 aug 2021
"Bossen zijn veel meer dan een verzameling losse bomen, zegt bosecoloog Suzanne Simard. Door hun netwerken te bestuderen en de houtkap daarop aan te passen, kunnen we een verdere kaalslag voorkomen."
"Door chemische signalen (identiek aan menselijke neurotransmitters) via ondergrondse schimmelnetwerken en wortelstelsels communiceren de bomen met elkaar en geven ze waarschuwingen af – het ‘Wood Wide Web’, zoals ze dat noemde. Ook voorzien de oude moederbomen hun jongere verwanten van water en voeding. Zoals moeders doen."

14 jul 2021:
'Gratis bomen om klimaatverandering te remmen' Bron: RTV Drenthe 14 jul 2021
"Gratis bomen en struiken om de klimaatverandering te remmen en de biodiversiteit te herstellen. Dat is het doel van de Meer Bomen Nu campagne."
"De gratis bomen en struiken komen uit de natuur."
"We houden rekening met de soorten die een specifieke grondsoort nodig hebben. Een beuk planten we niet op kleigrond want dat werkt niet."
"Ik ben bang dat we overvraagd gaan worden", vertelt coördinator Tsjeard Hofstra. "We hebben juist meer oogstlocaties nodig en mensen die willen meehelpen."
Hoe bedenk je het? De natuur zorgt natuurlijk voor nakomelingen en nu moeten vrijwilligers en boswachters de bossen en de heide afstropen naar zaailingen, die het daar kennelijk goed doen, maar nu geoogst moeten worden en elders uitgezet?
Hoeveel schade gaat dit opleveren aan de natuur die door deze vrijwilligers verstoord gaat worden? Hoeveel CO2 uitstoot gaat het transport veroorzaken?
Hoe zinloos is dit plan? Lijkt wel op een initiatief van 'Staatsbosbeheer -2.0', met hun 'Wensnatuur'. Hoe zou Nederland eruit zien als we al die zaailingen nu eens gewoon zouden laten staan? Dan had 'Klimaatpaus' Frans Timmermans wellicht binnen dertig jaar zijn droomwensen in vervulling kunnen zien gaan. Laat al die zaailingen toch lekker met rust en lekker natuurlijk tot wasdom komen. Laat de natuur gewoon de natuur! 'Natuurlijk!'

12 jul 2021:
Zweden kapt zijn oeroude bossen – om bomen te planten. ‘We hakken in een hoger tempo dan in het Amazonewoud’ Bron: De Volkskrant 12 jul 2021
"Natuurlijke bossen worden omgehakt, omgeploegd, gedraineerd en vervangen door boomplantages, monoculturen die in een rotatiecyclus van 60 tot 80 jaar een maximale houtproductie leveren. Het systeem wordt gedreven door een aantal grote bedrijven, deels in staatshanden. Een natuurgebied zo groot als Denemarken is er de laatste 20 jaar voor opgeofferd."

02 jul 2021:
'Ecoloog Bert Maes neemt het op voor de bedreigde wilde bomen (en gaat tekeer tegen kletskoekbomen)' Bron: De Volkskrant van 02 jul 2021
"Natuurmonumenten en Staatsbosbeheer hebben geen deskundige in huis die veel weet van oude wilde bomen en struiken, hooguit van houtteelt- en recreatiebossen. De beheerders in de gebieden zelf zijn wel enthousiast, maar die staan met de rug tegen de muur wanneer weer een bosadviseur of landschapsarchitect wordt ingehuurd voor weer nieuwe, grote plannen."

27 mei 2021:
'Hoe zelfs de machtigste eiken door stikstof en droogte ten onder dreigen te gaan.' "Het is alsof ze leven op McDonald’s-eten" Bron: De Volkskrant 27 mei 2021
"Toch wel zonde. De eens zo trotse wodanseiken zijn na eeuwen nu toch aan stikstof en verdroging ten onder gegaan."

09 dec 2020:
'De letterzetter vreet onze bomen op: "Maar hij hoort hier gewoon thuis"' Bron RTV Drenthe 09 dec 2020
"De letterzetter is géén invasieve exoot. Hij is inheems en hoort hier gewoon thuis, hij is niet meegekomen met geïmporteerde fijnsparren zoals bijvoorbeeld de tijgermuggen in autobanden zijn meegereisd."
Sinke: "Doordat het al drie jaar op rij veel te droog is zijn de fijnsparren verzwakt en daardoor vatbaar voor ziektes en plagen. Net zoals mensen en dieren zijn bomen als ze verzwakt zijn vatbaarder voor ziektes."
Hèhè, daar komt de aap uit dan de mouw: a. de letterzetter is geen illegale bootvluchteling en heeft dus recht op een verblijfsvergunning en b. omdat wij mensen, op verzoek van de landbouwlobby, de waterstand teveel hebben verlaagd en omdat wij de klimaatverandering hebben veroorzaakt, verdroogt het bos en slaat de letterzetter toe in de fijnspar.
De letterzetter is dus niet de oorzaak van de teloorgang van de fijnsparren, maar een gevolg van hun wegkwijnen.
En wat gaat Staatsbosbeheer dan doen als remedie: kappen dat bos en 'robuuste' natuur 'aanleggen'. Het is een complete soap.

23 okt 2020:
Bomenkap van bosbeheerders bedreigt de roofvogels in Drenthe: ‘Is dat het vergroten van biodiversiteit?’ Bron: De Volkskrant 23 okt 2020
"Door het kappen van bomen is het aantal broedende roofvogels in ‘zijn’ Drentse gebied met 50 tot 100 procent afgenomen, concludeert Rob Bijlsma. De ‘boomtopper’ verwijt de bosbeheerders vernieling van natuur."

15 aug 2020:
'Hete zomers, natte winters, vooral de beuk is steeds de pineut' Bron: VRT NWS 15 aug 2020
"Het is al lang erg droog en zeker met de hittegolf zijn er heel wat bomen die nu al bladeren verliezen. Dat heet droogtestress en het is een verdedigingsmechanisme van de bomen tegen de droogte. Door de opwarming van de aarde komen droge zomers en hittegolven echter steeds meer voor en voor sommige soorten kan dat teveel worden. Dat leidt tot verschuivingen in de samenstelling van onze bossen: vooral de majestueuze beuken blijken de verliezers te zijn."

28 apr 2020:
'Kristin McGee vecht voor de bomen' 'Aangevallen met een kettingzaag' Bron: UKrant 28 apr 2020
"De ambtenaren op het stadhuis zuchten als ze haar zien komen en houthakkers vervloeken haar – eentje haalde zelfs eens naar haar uit met een kettingzaag. Maar bomenredder Kristin McGee geeft niet op. 'Het gaat niet eens zozeer om de bomen, maar om leven in het algemeen.'"

16 apr 2016:
'Overijssel wil minder bomen kappen in natuurgebieden' Bron RTV Oost 16 apr 2016
"In totaal 800 hectare Overijssels bos gaat de komende jaren tegen de vlakte om plek te maken voor heide, stuifzand en andere soorten kwetsbare natuur."
800 hectare bos plat plaats te maken voor 'kwetsbare natuur'? Maar 'we' gingen de 'Natuurlijk!' toch 'robuust' maken?

Aanvullende info:

'Climate Central' "Wetenschappers en journalisten geven hun visie op klimaatonderwerpen."
'Pulp Fiction' "As the world tries to shift away from fossil fuels, the energy industry is turning to what seems to be an endless supply of renewable energy: wood."
'Boomwachters Groningen' "Stichting Boomwachters Groningen houdt zich bezig met het bevorderen van de gezondheid, het behoud en de bescherming van bomen en groene ruimten in de gemeente en provincie Groningen. Ons doel is een echt groene en leefbare toekomst te creëren voor inwoners en de biodiversiteit in het (stedelijk) landschap te herstellen."
'Duurzaam Nieuws' "Duurzaamnieuws.nl wil de transitie naar een duurzame samenleving helpen versnellen."
'Greenpeace' "Wil jij een groene en eerlijke wereld? Dan zijn wij jouw grootste supporter. Als wij samen werken staan we niet langer machteloos tegenover misstanden, maar hebben we kracht en macht om er iets aan te doen."
'Groene11' "De Groene11 is het samenwerkingsverband voor public affairs van verschillende natuur- en milieuorganisaties."
'Kies Klimaat' "KiesKlimaat beoordeelde het stemgedrag van de landelijke politieke partijen."
'Klimaatverandering' "Voor een zinnige maatschappelijke discussie is het volgens ons belangrijk om de wetenschappelijke inzichten goed in beeld te hebben, en daar willen wij aan bijdragen."
'Milieu Centraal "Ontdek wat jij kan doen."
'Natuur & Milieu' "Vind hier alles wat jij wilt weten over Natuur & Milieu."
'Milieudefensie': 'Als onafhankelijke milieuorganisatie werkt Milieudefensie aan een duurzaam en eerlijk Nederland.'
'Federatie Tegen Biomassacentrales' "De FAB is de landelijke federatie tegen biomassacentrales, het verbranden van biomassa en ontbossing. Wij zijn zowel voor de bescherming van bestaande bomen en bossen als voor de uitbreiding hiervan binnen en buiten Europa."
'Global Forest Watch' "Forest monitoring designed for action. Global Forest Watch offers the latest data, technology and tools that empower people everywhere to better protect forests."

Bijsluiter:

Met een * aangeduide citaten behoren tot de grotere groep der Parodialen. Ze worden vooral veel gebruikt in de vierdelijns zorg. Parodialen worden specifiek ingezet bij klachten van verhoogd ego. De werkzame stof bestaat meestal uit Parodie of Satire, maar soms bevat het medicijn ook Ironie, Spot, Humor of aanverwante stoffen. Bijwerkingen zijn niet bekend. Het middel moet wel met terughoudendheid worden toegepast bij mensen met een chronisch tekort aan 'Selfspot'. Humor kan bij deze groep patiënten soms dodelijk zijn. In mildere vorm zijn effecten waargenomen van allergie en irritatie. Deze verschijnselen verdwijnen meestal binnen een paar minuten. Wanneer de reactie heftiger is en langer aanhoudt is het raadzaam contact op te nemen met de huisarts. Neem altijd de betreffende Parodial mee, zodat uw arts weet welke stof van toepassing is.

: zoiets als 'Geprüfte Sicherheit', voor de persvrijheid? Zie ook Sheila Sitalsing op 30 aug 2017